نمایش آثار باستانی در ایران ( چهار سال در انتظار منشور کوروش)

در ادامه خبر تکراری مسوولان برای نمایش آثار باستانی در ایران چهار سال در انتظار منشور کوروش



    گروه اجتماعی: روز گذشته خبر نمایش منشور کوروش در موزه ملی ایران پس از چند سال بازهم تکرار شد. در خبری که از طرف روابط عمومی موزه ملی آمده بود، مدیر موزه بریتانیا ضمن اشاره به رایزنی های صورت گرفته از آمادگی موزه بریتانیا برای نمایش منشور جهانی کوروش بعد از 130 سال در موزه ملی ایران خبر داد. بسیاری از ایرانیان از این خبر استقبال کردند و برخی رسانه ها اقدام مسوولان سازمان میراث فرهنگی را قابل ستایش دانستند ولی به اینکه یک بار دیگر از طرف محمدرضا کارگر رئیس سابق موزه ملی در سال 1383 این خبر داده شده بود هیچ اشاره یی نشد.
    
    در نهم تیرماه سال 83 یعنی حدود چهار سال قبل رئیس سابق موزه ملی ایران از موافقت مسوولان موزه بریتانیا با حضور منشور کوروش در ایران موافقت کردند، همان موقع کارگر مهم ترین موزه ایران را فاقد تجهیزات لازم برای نمایش این شیء در ایران دانسته و گفته بود: «موزه ملی ایران در حال حاضر سالن اختصاصی و مجهز برای برپایی نمایشگاه ندارد، به همین دلیل امکان برپایی نمایشگاه های مهمی نظیر آنچه ذکر شد، وجود ندارد. یکی از مهم ترین اهداف ما در بازسازی موزه ملی، ایجاد چند سالن استاندارد و مجهز برای برپایی نمایشگاه های موزه یی است.» اما با وجود گذشت چهار سال از آن زمان تاکنون تعمیرات در موزه ملی ایران همچنان ادامه دارد.
    
    در بیست و سوم دی ماه همان سال بازهم کارگر از نگهداری دو ساله منشور کوروش در موزه ملی پس از بازسازی و تعمیرات خبر داد. رئیس سابق موزه ملی ایران در این باره گفته بود: «پس از پایان باز سازی و گسترش موزه ملی ایران، نمایشگاهی ترتیب خواهیم داد که اشیای مهم و منحصربه فرد ایران از موزه های بزرگ دنیا و موزه ملی ایران در آن به نمایش در آید.» نمایش دادن منشور کوروش در ایران هم مانند بسیاری از برنامه های سازمان میراث فرهنگی مدت ها و سال ها در حد حرف باقی می ماند و توسط مدیران مختلف در دوره های مختلف تکرار می شود.
    
    هم اکنون حدود 300 هزار شیء از دوره های مختلف باستان شناسی در موزه ملی وجود دارد: موزه یی که از سال های 1314 تا 1316 توسط پروفسور آندره گودار (فرانسوی) ساخته شد. همان زمان سازنده این موزه در نامه یی به مقامات مسوول نوشت، این موزه برای ده سال ایران پیش بینی شده است و از هم اکنون باید در فکر احداث یک موزه بزرگ تر و جدیدتر باشید اما همچنان بسیاری از اشیای با ارزش ایران در این موزه که با استانداردهای جهان یکی نیست نگهداری می شوند. قدیمی ترین شیء این مجموعه مربوط به دوران پارینه سنگی یعنی حدود 9 هزار سال پیش و متاخرترین شیء آن مربوط به پایان دوره قاجار است. موزه بریتا نیا منشور کوروش را در مقابل بیش از 50 شیء تاریخی که از موزه ملی ایران در نمایشگاه شکوه ایران در سپتامبر 2005 در موزه بریتا نیا شرکت داده شده است، قرار است به ایران امانت دهد. منشور حقوق بشر کوروش تنها یک بار در جریان جشن های 2500 ساله از موزه بریتا نیا خارج و برای نمایش در ایران به مقامات ایرانی امانت داده شد. آن زمان یعنی در سال 1350 منشور را پنج هزار پوند بیمه کردند و شیء یادشده تنها به مدت 10 روز در ایران و در موزه برج آزادی به نمایش در آمد. منشور کوروش در سال 1879 توسط هورمزد رسام و در عملیات حفاری که از سوی موزه بریتا نیا انجام می شد در بابل کهن به دست آمد. رسام از مقامات عراق برای صدور یافته های اکتشافی مجوز رسمی داشت. بنابراین موزه بریتا نیا مالک منشور حقوق بشر کوروش شد. گمان نخستین باستان شناسان این بود که این لوح توسط یکی از پادشا هان بابلی نگاشته شده است، اما پس از بررسی خط شناسان مشخص شد این سنگ نوشته در سال 538 پیش از میلاد به هنگام ورود سپاه فاتح ایران به بابل به فرمان کوروش، نگاشته شده است. به دلیل یافتن این استوانه گلین کوروش را نخستین بنیانگذار حقوق بشر نامیدند. کوروش در این کتیبه پس از معرفی خود توضیح می دهد، پس از فتح بابل بدون جنگ، خدایان را از بین نبرد و آنها را گرامی داشت. او به جای آنکه در این سر زمین مغلوب چون اسلاف خود به کشتن و غارت اموال مردم بپردازد، آنها را آزاد گذاشت تا زندگی خود را ادامه دهند. آزادی مراسم، بر اندازی رسم برده داری و بازگشت خدایان به سرزمین های اصلی خود مهم ترین نکات این صلح نامه است.